توقف ساخت پالايشگاه در كشور از سال 77 با اين توجيه كه اين فعاليت مقرون بهصرفه نيست، متوقف شد. بيژن زنگنه وزير اسبق نفت حتي در آذر ماه 87 نيز بار ديگر از اين سياست دولت وقت دفاع و در پاسخ به اصرار خبرنگاري كه واردات روزانه 20 ميليون ليتر بنزين را يك تهديد بالقوه در جهت استفاده ابزاري در بخش تحريمها عليه ايران ميدانست، اظهار عقيده كرد كه خودكفايي در محصولاتي مانند بنزين كه با امنيت ملي ارتباط دارد، معنا دارد نه بنزين.
به گزارش رجانيوز؛ با اين حال، حدود يك سال و نيم پس از اين ادعاي زنگنه، كنگره امريكا، بخش انرژي و بهويژه واردات بنزين به ايران را به اميد ايجاد بحران داخلي در اثر ناتواني دولت كشورمان در تأمين نياز مردم كليد زد تا نشان دهد بر خلاف آنچه كه وزير اسبق نفت معتقد بود، بنزين يك كالاي كاملاً استراتژيك و مرتبط با امنيت ملي بوده است.
اگرچه دولت ايران در مورد بنزين از ماهها پيش از اين اقدام خصمانه كنگره و دولت امريكا تدابير ويژهاي تدارك ديده بود، بهطوري كه حتي در دولت نهم نيز پس از برخي تهديدهاي غرب در مورد تحريم بنزين ايران، رئيسجمهور و وزير وقت نفت اعلام كردند كه كشور به تكنولوژي خودكفايي بنزين دست يافته و قادر هستيم ظرف 24 ساعت از واردات بنزين بينياز شويم.
به هر حال، اتحاديه اروپا و كنگره امريكا خرداد ماه امسال تنها پس از گذشت يك هفته از تصويب قطعنامه چهارم شوراي امنيت عليه ايران، بخش نفت و گاز و بهويژه صنايع پالايشگاهي كشور را مشمول خصمانهترين تحريم هاي خود قرار داد.
در اين زمينه بازرس ويژه رئيسجمهور در امور نفت، جزئيات مستندي از هزينههاي ساخت پالايشگاه در دولت خاتمي و سود حاصل از بازگشت آن را بيان كرد و توضيح داد كه ادعاي كنار گذاشتن ساخت پالايشگاه به بهانه سرمايهگذاري در ميدان عظيم گازي پارس جنوبي با واقعيت فاصله زيادي دارد. وي همچنين در مورد مسائل زيست محيطي ناشي از اهمال دولت وقت نكاتي را مطرح كرد.
به گفتهي حسين شيوا، تحريم هاي اتحاديه اروپا هرگونه سرمايهگذاري، كمك فني و انتقال فناوري، فروش تجهيزات و خدمات مربوط به اين حوزهها بهويژه در بخش پالايش نفت خام و فناوري مايع سازي گاز طبيعي را دربر گرفته و از طرفي دشمن، به اثرگذار بودن اين تحريمها در منصرف كردن نظام از آرمانهاي الهي خود، اميد زيادي داشت.
وي در گفتوگو با ايرنا، با بيان اينكه تاريخ سي و دو ساله انقلاب اسلامي ايران، سراسر درسهاي عزت طلبي، شرافت و اراده ملت مسلمان ايران است، افزود: تحريم هاي اعمال شده نه تنها موجب فلج شدن امور زندگي مردم و آسيب به نظام نشد، بلكه باعث ترغيب متخصصان و پرسنل خادم و بي ادعاي صنعت نفت كشور شد تا در كوتاه ترين زمان ممكن، مملكتي را كه يكي از بزرگترين واردكنندگان بنزين جهان با واردات حدود 20 ميليون ليتر در روز بود، به صادركننده نوظهور بنزين در جهان تبديل كرد.
عضو هيات مديره شركت ملي پالايش و پخش فرآورده هاي نفتي ايران افزود: اين دستاورد عظيم به ثمر رسيده در صنعت پالايش كشور، بهحدي عظيم و پراهميت بود كه رهبر معظم انقلاب در خطبه هاي پرصلابت نماز جمعه تهران خبر خودكفايي كشور در تامين بنزين مورد نياز داخلي را اعلام كردند.
وي دستيابي به اين موفقيت عظيم را حاصل مجاهدت و تلاش كاركنان شركت ملي پالايش و پخش فرآورده هاي نفتي ايران و مجتمع هاي پتروشيمي عنوان كرد و افزود: چند ماه پيش زماني كه دشمنان به يكباره فروش بنزين را به ايران ممنوع كردند، كاركنان اين دو مجموعه دوشادوش يكديگر و به همراه ساير بخش هاي مرتبط وزارت نفت، اميد دشمنان براي خدشه دار كردن حيثيت ملت ايران را به سراب تبديل كردند.
به گفتهي شيوا، دشمن از اين دستاورد ايران دچار شوك شديد شد و تا مدتها باور نمي كرد كه كشور توانسته است بدون واردات بنزين از عهده تامين نياز داخلي خود برآيد.
بازرس ويژه رييس جمهوري درامور نفت گفت: از طرفي در مسير خودكفايي بنزين به جز افزايش ظرفيت پالايشگاه ها و توليد ضربتي در مجتمع هاي پتروشيمي، اجراي طرح بزرگ هدفمند شدن يارانه ها ازسوي دولت را بايد خاطرنشان كرد كه به طور ميانگين با كاهش مصرف تقريبي 18 ميليون ليتر در روز، كمك شاياني به قطع واردات بنزين و تحقق اين دستاورد بزرگ كرد.
وي بر آگاهي رساني به ملت ايران درخصوص دستيابي كشور به خودكفايي توليد بنزين در سال 1389 تاكيد كرد و افزود: اين امر مي توانست درسالهاي قبل و حتي در زمان دولت هاي هفتم و هشتم به وقوع بپيوندد، كه اين كار صورت نگرفت.
شيوا گفت: در اين زمينه آسيب شناسي هاي مختلفي از سوي كارشناسان صورت گرفت و مشخص شد، سوء مديريت و ناآگاهي مديران وقت، مهمترين عواملي بود كه كشور را در معرض آسيب پذيري از ناحيه كمبود محصول استراتژيك بنزين قرار داد.
به گفتهي وي، تصميم ساز اصلي وزارت نفت و همفكران وي در چند سال قبل از دولت نهم، هميشه نظرات تخصصي كارشناسان وقت را فداي سليقه هاي شخصي خود كردند.
عضو هيات مديره شركت ملي پالايش و پخش فرآورده هاي نفتي تاكيد كرد دلايل مختلفي وجود دارد كه ثابت مي كند در دولت هاي قبل از دولت نهم پالايشگاه سازي و خودكفايي در تامين فرآورده هاي نفتي به زيان مملكت نبود، بلكه جزو ضروريات بود و بايد جزو اولويتهاي وزارت نفت و حتي دولت وقت قرار مي گرفت.
وي در مورد دلايل ضرورت ايجاد پالايشگاه در كشور گفت: هزينه احداث يك پالايشگاه 300 هزار بشكه اي در آن زمان براي يك كشور صادركننده نفت خام بسيار كمتر از شش ميليارد دلار بود. دست اندركاران صنعت پالايشگاه سازي معتقدند براي احداث يك پالايشگاه در آن زمان، به ازاي هر 100 هزار بشكه بر حسب نوع تكنولوژي مورد استفاده، رقمي معادل يك الي 1،4 ميليارد دلار لازم بود، يعني براي احداث يك پالايشگاه سيصد هزار بشكه اي، رقمي حدود سه الي 4،2 ميليارد دلار اعتبار سرمايه اي نياز بوده كه مصروف خريد ليسانس، دانش فني، خريد و نصب تجهيزات خارجي و در نهايت راه اندازي پالايشگاه مي شد.
شيوا گفت: كارشناسان امر، نرخ بازگشت داخلي سرمايه گذاري در پالايشگاه سازي را در آن زمان بالاتر از 16 درصد ارزيابي كردند، در نتيجه نرخ سودآوري حاصل از ساخت پالايشگاه كاملاً با آنچه آنان مطرح كردند كه هفت درصد بوده، متفاوت است.
وي ادامه داد: يك نگاه راهبردي به آمارهاي جهاني ميزان عرضه، تقاضا و ارتقاي كيفيت فرآورده هاي نفتي كه از طرف مجامع علمي نفتي جهان در همان سالها منتشر شد، به راحتي نشان مي داد كه بنزين در آينده به كالاي پراهميتي تبديل مي شود.
شيوا گفت: اگر تقاضاي جهاني بنزين در سال 2005 يازده ميليون بشكه در روز بود، اين ميزان براي سال 2015، 22،5 ميليون بشكه پيش بيني شده بود كه حاكي از اهميت روزافزون بنزين در سبد انرژي جهان است. در راستاي تأمين اين تقاضا، ظرفيت پالايش كشور براي توليد بنزين نيز بايد افزايش قابل توجهي مي يافت.
به گفتهي بازرس ويژه رييس جمهور درامور نفت، در آمارهاي مذكور پيش بيني شده بود كه ظرفيت (crude distillation) پالايشگاه هاي خاورميانه از 6،8 ميليون بشكه در روز در سال 2000 به 8،6 ميليون بشكه در آينده خواهد رسيد. اين رقم قابل توجهي بود و بايد مورد توجه مديران وقت صنعت پالايش كشور قرار مي گرفت و براي آن برنامه ريزي مناسبي مي كردند كه متأسفانه هيچ اقدامي در آن زمان انجام نشد.
وي از ديگر نشانه هاي بي توجهي به صنعت پالايش نفت خام در دولتهاي گذشته را توجه نكردن به نصب و راه اندازي واحدهاي Deep conversion در پالايشگاه هاي موجود جهت كاهش توليد نفت كوره و جايگزين كردن خوراكهاي سنگين با سبك عنوان كرد.
او، توجيه مديران نفتي در دولتهاي قبل از دولت نهم براي احداث نكردن پالايشگاه نفت خام را توسعه ميادين مشترك گازي مانند پارس جنوبي عنوان كرد و افزود: اين ميدان مشترك عظيم گازي يك سرمايه ملي تلقي مي شود اما مديران اسبق نفت با تاخير 11 ساله در بهره برداري از آن نسبت به كشور قطر، ده ها ميليارد دلار خسارت به اقتصاد كشور وارد آوردند.
به گفتهي شيوا، جدا از تاخير در بهره برداري از اين ميدان، عملكرد مديران نفتي قبل از دولت نهم در اجراي طرح هاي بهداشت، ايمني و محيط زيست (HSE) و پدافندي در اين منطقه به قدري ضعيف بوده كه جاي هيچ دفاعي را باقي نگذاشته است.
بازرس ويژه رييس جمهور در امور نفت تصريح كرد با بهكارگيري فناوريهاي روز امكان جلوگيري از سوختن گاز در مشعل هاي سربه فلك كشيده عسلويه و آلايندگي بسيار و ايجاد مشكلات زيست محيطي و مصدوميت براي كاركنان عملياتي وجود داشت.
وي گفت: اين ضعف ها و كاستي ها در صنعت نفت، با روي كار آمدن دولت هاي نهم و دهم و با رهنمودهاي ارزنده مقام معظم رهبري جبران و آخرين طراحي هاي دشمنان براي آسيب رساندن به اين نظام كه ثمره حقيقي خون شهداست، نقش بر آب شد و بار ديگر حقانيت شعار "ما مي توانيم" به اثبات رسيد.
عضو هيات مديره شركت ملي پالايش و پخش ابراز اميدواري كرد در ماه هاي آينده با بهره برداري از پالايشگاه هاي جديد در دست ساخت و طرحهاي بهينه سازي در پالايشگاه هاي موجود، جمهوري اسلامي ايران نبض بازار جهاني بنزين را با استانداردهاي روز دنيا (euro5 2009 ميلادي) و حتي(euro 6 2014) در دست بگيرد.
نظرات شما عزیزان:
برچسب ها : جزئيات مستند از خيانت توقف ساخت پالايشگاه در دولت خاتمي به بهانه نداشتن صرفه اقتصادي ,